Hoe maak je van een kleine tuin een mooie tuin? (deel 1)

Een kleine tuin biedt kansen!
Een hardnekkig misverstand! ‘Ik heb maar een kleine tuin’ hoor je vaak. Met andere woorden; neem me niet kwalijk, ik heb er niks van gemaakt want hij is te klein om er iets mee te kunnen doen. Dat dat níet zo is, wil ik je in deze en de vervolgblogs laten zien. Ook als je een grote tuin hebt, is het vast en zeker de moeite waard deze blog lezen. Een grote tuin wordt immers vaak ingedeeld in kleinere tuinkamers. Voor elk van deze kamers geldt hetzelfde als voor een kleine tuin.

Hoe groot is een kleine tuin?
Persoonlijk noem ik een achtertuin klein als het oppervlak minder is dan 100-150m². Tuinen van 150m² tot 1000m² beschouw ik als middelgroot en tuinen groter dan 1000m² als redelijke grote tuinen. Overigens is alles relatief want een voortuin van 100m² vind iedereen waarschijnlijk een ruime voortuin. Een achtertuin van 10x10m – dus 100m²- is eigenlijk een doorsneetuin in een nieuwbouwwijk. Nu is ‘doorsnee’ natuurlijk geen echt vriendelijke benaming. Ik wil je laten zien dat je van een kleine achtertuin een heerlijke plek om te vertoeven kunt maken! Dat je er een bijzondere tuin van kunt maken waar je blij van wordt.

Wat zijn de nadelen van een kleine tuin?
Laten we eerst stilstaan bij de nadelen van een kleine tuin om dan -leuker- langer stil te staan bij de voordelen en mogelijkheden ervan.
-Een probleem van een kleinere tuin is vaak het gebrek aan privacy. Zeker als je in een wijk leeft waar alle huizen dicht bij elkaar staan. Inkijk en geluidsoverlast vormen dan vaak een probleem.
-Harde gevels en veel steen rondom je heen. Elke tuin omgeven door een houten schutting om maar snel privacy te creëren. Dit alles voelt vaak minder prettig.
-Het vinden van een schaduwplek of- als je tuin op het noorden ligt- een zonnig plekje kan lastig zijn. De gevels van je eigen of andermans huis nemen soms veel zon weg.
-Het vinden van uitgebreide speelruimte voor kinderen kan moeilijk zijn omdat er nu eenmaal minder ruimte is. Datzelfde geldt voor de langgekoesterde wens om een vijver, een moestuin en grote kleurrijke borders aan te leggen. Als je graag de beschutting en sfeer van een grote boom wilt hebben, is dit lastiger te realiseren in een kleine tuin dan in een grote tuin.
-Het maken van een goed ontwerp voor een kleine tuin vraagt meer creativiteit en in-oplossingen-kunnen-denken dan een ontwerp voor een grotere tuin.

Wat zijn de voordelen van een kleine tuin?
-Na beëindiging van de ontwerpfase en de aanleg van de tuin, is het beeld dat je voor ogen had al binnen een paar jaar gerealiseerd. In een grote tuin duurt dat vele malen langer. Omdat daar veel meer ruimte is, duurt het jaren eer de gezelligheid en sfeer er is. De pas aangeplante grote bomen hebben immers minimaal 10-20 jaar nodig om uit te groeien tot het formaat dat intimiteit schept. Datzelfde geldt voor singels en heesterborders al is de tijd tot volwassen beeld wel korter dan voor bomen.
-De absolute kosten van het ontwerp/beplantingsplan enerzijds en de aanleg van de tuin anderzijds zijn lager dan voor een grote tuin.
Daarentegen zijn de kosten per m² vaak wel hoger. Die vierkante meter prijs voel je gelukkig niet in je portemonnee, maar de absolute prijs wel!

Hoe maak je van een kleine tuin een heerlijke plek ? 
Een open deur als advies op de blog van een tuinontwerper; maak een goed ontwerp of –wanneer je zelf die mogelijkheden niet hebt- laat een goed ontwerp maken.
De ervaring leert dat een ontwerp, gemaakt door een goede ontwerper met wie je een klik hebt, altijd een bijzondere tuin oplevert. Een tuin waar je je de komende 15 tot 20 jaar thuis voelt en met plezier in leeft. Ook, of misschien wel juist, een kleine tuin, vraagt om een doordacht en creatief ontwerp. Eén van de belangrijkste dingen is om keuzes te maken. Niet alles kan en dit is, naast de aanvankelijke beperking die je daardoor ervaart, juist ook een kans, een mogelijkheid om een mooiere tuin te maken! Vaak heb je hierbij wel hulp nodig! Keuzes maken is lastig.
Die beperking qua ruimte dwingt je om na te denken over wat je wél wilt zowel qua indeling als qua sfeer. Hoe wil je je tuin gebruiken? Waar wil je in je tuin van genieten? Waar word je blij van? Dit vertaalt zich in een IDEE, een CONCEPT. En daarmee heb je gelijk de basis voor een bijzondere tuin te pakken!

Een kleine tuin vraagt om een idee, een concept
Het IDEE of CONCEPT is het thema van de tuin. Vormgeving, lijn, indeling en beplanting; alles hangt samen en versterkt dit idee. Daardoor ontstaat een tuin met een harmonieuze, kloppende en sterke uitstraling. Er ontstaat eenheid en het voelt logisch!
We kiezen dus niet voor een kleine vijver, een beetje gras, 2 bessenstruiken, een schommel en een klein terrasje. Nee, we kiezen bijvoorbeeld voor een watertuin waarbij 60% van het tuinoppervlak vijver is. Het terras is een houten vlonder, deels boven het water. Het is gedeeltelijk overdekt met een pergoladak begroeid met klimplanten zodat er privacy en gezelligheid is. Of een schaduwplekje als de zon op z’n hoogst staat. De schommel is aan het pergoladak bevestigd. Helemaal avontuurlijk is het als je dan ook deels boven het water kunt schommelen! De kinderen kunnen weliswaar niet op het gazon spelen, maar de dikkopjes in het voorjaar, de kikker die met opgeblazen wangen in juni op de vlonder zit te kwaken, zijn een extra belevenis. Water is heerlijk om te spelen. Voorwaarde is natuurlijk wel dat de kinderen kunnen zwemmen. Rondom de vijver is een vochtig gedeelte met planten met groot blad, lissen, en siergrassen. Kleine knotwilgen geven hoogte aan de tuin en passen bij het water. Dit is een voorbeeld, maar er zijn heel veel thema’s mogelijk. Eigenlijk maakt het niet uit voor welk thema je kiest, áls je er maar één kiest en dit consequent uitwerkt. Door deze uitdaging zó aan te gaan, is je kleine tuin omgetoverd tot iets heel bijzonders waar je volop van zult genieten.

Meer lezen?
30 tuinen, ongewone ontwerpen voor een gewone tuin.
Carolien, Barkman, Bernadette den Bieman, Carrie Preston, Jeanne van Rijs
Met prachtige foto’s van Maayke de Ridder
ISBN 9789462 50 1119. Uitgeverij ‘Forte groen’

Vervolgblogs
Deel 2 Kleine tuin groter laten lijken   (Oxalis blog begin april 2018)
Deel 3 Beplanting van een kleine tuin (Oxalis blog half april 2018)

Opmerkingen en reacties naar aanleiding van deze blog?
Leuk! Stuur ze graag naar info@oxalis-tuinontwerpen.nl

© Oxalis tuinontwerpen 16 maart 2018