In de winter ook genieten van je tuin 3

Wil je in de winter ook genieten van je tuin?

Deel 3; wintergeur
Als ontwerper streef je altijd naar een voldoende aantrekkelijk beeld in de wintertuin. In beide voorgaande delen van deze serie over de wintertuin kwam het belang van structuur en van wintergroene planten aan de orde. Nu het laatste deel van deze serie; de kers op de taart van de wintertuin; geurende planten!

Waar zet je geurende planten in de wintertuin?
Jas aan, muts op en gauw naar buiten als het koud is in de wintermaanden. Een bekend beeld. Je zult niet snel je tuin verder inlopen om te kijken hoe het erbij staat. Geurende planten ergens ver weg in je tuin planten, heeft dan ook geen zin. Zet ze liever langs het pad dat je elke dag vanaf de voor- of achterdeur loopt. Of in de buurt van de schuur waar je je fiets wegzet. Het is heerlijk als je aandacht even getrokken wordt door de vaak heerlijke geur van de winterbloeiers. Zou het voorjaar al in aantocht zijn?
De bloemetjes van de geurende struiken zijn vaak vrij subtiel qua grootte en kleur en minder goed zichtbaar tegen een blauwe of grijze lucht. Zet de struiken daarom het liefst tegen een groene achtergrond van bijvoorbeeld een taxus- of klimophaag. Ze komen dan extra goed uit.

Wintergeur
De geur van de winterbloeiers komt meestal goed vrij als de temperatuur de 10 graden Celcius nadert. Soms is de geur dan al op afstand te ruiken. Ik weet niet hoe het bij jullie is, maar mijn hart maakt dan een reuze sprong en ik geniet ervan!
Het voordeel van geurende heesters is dat je neus er al dichtbij zit in tegenstelling tot de lagere geurende bloembolletjes.

Top 5 van geurende winterbloeiende heesters

Lonicera fragantissima (struikkamperfoelie) Mijn favoriet! De mooie roomkleurige bloempjes beginnen soms in december al open te gaan, maar het hoogtepunt van de bloei is in februari. Een paar maanden plezier dus. Zowel de bloemetjes als de geur lijken op kamperfoelie. De struik heeft weinig onderhoud nodig en groeit goed in de zon en de halfschaduw op normale, wat humusrijke grond. Hij kan uitgroeien tot ca. 2m hoog en breed.

Mahonia media/Mahonia bealei. De meeste Mahonia’s die we kennen en in gemeenteplantsoenen worden aangeplant, zijn minder mooi en vallen vaak ten prooi aan meeldauw. De Mahonia media is een uitzondering. Het zijn grote statige wintergroene heesters met blad dat wel wat lijkt op ijzervarenblad maar dan groter. Ze houden van een beschutte plaats in de halfschaduw op humeuze grond. Afhankelijk van de soort die je kiest, begint de felgele heerlijk geurende bloei in november of in januari/februari. Na de bloei ontstaan paarsblauwe bessen.

Chionanthus praecox. In het Nederlands heet deze groot uitgroeiende struik ‘meloenboompje’. Deze naam doet hem echter weinig eer aan. De Vlaamse naam ‘winterzoet’ is veel beter! In december kan deze struik al rijk gaan bloeien met intens zoet geurende bloemen. Hij gaat daarmee door tot half februari. Extra mooi als het gesneeuwd heeft en elke bloem een sneeuwkroontje draagt. De struik groeit langzaam, maar kan uiteindelijk 2,5 tot 3m hoog en breed worden.

 Sarcoccoca. Dit struikje zou in geen schaduwrijke tuin mogen ontbreken. Wintergroen, niet te groot en de kleine, bijna onaanzienlijke bloemetjes verspreiden een heerlijke geur die in een beschutte, omsloten tuin voor een zoet winterfeest zorgt. De hele tuin zal er naar geuren. Er zijn meerdere typen Sarcococca, maar ze ruiken allemaal lekker.

Hamamelis. De toverhazelaar. Misschien wel door velen gezien als HET winterpronkstuk. Zeker als het een mooi uitgegroeid groot exemplaar betreft. Ze zijn vrij duur in aanschaf omdat ze maar langzaam groeien en dat betekent dat er vaak een kleine struik wordt aangeschaft. Er wordt helaas dan weinig rekening meegehouden dat hij uiteindelijk veel ruimte vraagt. Resultaat; de snoeizaag gaat erin en in de meeste gevallen is daarna de mooie vorm flink verstoort. De bloemkleuren variëren van heel lichtgeel, via feller en verzadigder geel naar oranje en zelfs rood. De ene soort geurt sterker dan de andere. Een bezoek in februari aan het arboretum van Kalmthout in België is absoluut de moeite waard om heel veel verschillende toverhazelaar te zien bloeien.

Meer geurende winterbloeiers
Er zijn natuurlijk nog veel meer winterbloeiende, geurende planten. Denk aan Viburnum x bodnantense ‘Dawn’ of ‘Deben’, Edworthia chrysantha, Camellia sasangua, aan sneeuwklokjes, geurende narcissen en dwergirisjes.  Wiol je ook in de winter genieten van je tuin dan is het een goed idee om dergelijke bloeiers in je tuin aan te planten. De winter wordt vrolijker, geurender en lijkt dan minder lang te duren!

De volgende blog verschijnt eind maart 2019 en zal gaan over het nieuwe boek over beplanting dat Modeste Herwig en ik geschreven hebben en dat half april in de boekhandel ligt.

© Oxalis tuinontwerpen 3 maart 2019